رفتار مناسب ابزار درک اهميت رعايت ادب و احترام در محيط کار
منبع: روزنامه دنیای اقتصاد
سيد محمد اعظمينژاد*
منبع: Mindtools
آيا رفتارها در محيط کاری مهم هستند؟ آيا بايد هميشه ادب و اخلاق را مد نظر داشته باشيد يا اينکه به نام بهرهوری يا برای حفظ موقعيت خود بعضی موارد را ناديده بگيريد.
اگر ریيس شما در ميان جلسهای که با همکاران خود داريد به تلفن همراه شما زنگ بزند، بلافاصله به آن پاسخ میدهيد؟ هرگز فراموش نبايد کرد علاوه بر ریيس، همکارانی هم که در جلسه حضور دارند مهم و قابل احترام هستند.
رفتارهايي مشابه آنچه اشاره شد، کاری بیادبانه به شمار میآيد و احتمالا بسياری از افراد در خارج از محل کار اين رفتار را از خود بروز نمیدهند. پس چرا بيشتر افراد اين موارد را در محيط کار ناديده میگيرند و رفتارهای نامناسبی از خود نشان میدهند؟ بیاحترامی و رفتارهای بیادبانه در محيط کار موجب نارضايتی و ازهمگسيختگی کارکنان در يک تيم کاری میشود و تمام تلاشهای شما را برای ايجاد انگيزه در کارکنان خنثی میکند. بايد همه افراد در يک سازمان به ادبيات مشترک برسند و هيچ دليل و بهانهای برای بروز رفتاری ناشايست نداشته باشند. در هر تعاملی در سازمان رفتار خوب يک ضرورت است.
معرفی ابزار
برای حصول اطمينان از رعايت رفتار مناسب در سازمان نياز به رويکرد دوجانبه تشويق و تنبيه خواهيد داشت که در اين نوشتار به صورت ابزار ذهنی ديگری معرفی میشود:
رفتارهای مناسب را مورد تشويق قرار دهيد: در اغلب موارد رفتارهای نامناسب به طور غيرعمدی بروز میکند. برای مثال زمانی که پروژه يا فعاليتی به نقطه بحرانی میرسد، فرد به اندازهای درگير مسائل کاری میشود که تاثير کلمات و اعمال خود را با بقيه افراد فراموش میکند، اما بايد به خاطر داشت امروزه بروز رفتار خشونتآميز و نامناسب در محيط کار غيرقابل قبول است.
اگر افراد خوب سازمان به دليل چالشهای روزانه کاری، دچار تنش و بروز رفتارهای ناهنجار شوند، بايد به سرعت دلايل اين موضوع بررسی و برطرف شود، چراکه هزينهها و فرصتهای ازدسترفته ناشی از چنين رفتارهايي گاهی غيرقابل جبران است. هنگاميکه رفتارهای نامناسب و بیاحترامی در يک سازمان شروع به شکلگيری میکند يا مديران يا ساير افراد کليدی سازمان از رفتارهای نامناسب برای پيشرفت کارها استفاده میکنند، به تدريج اين موضوع تبديل به بخشی از فرهنگ سازمان میشود. بداخلاقی و بیاحترامی میتواند به سرعت به هنجاری فرهنگی در سازمان تبديل شود، به ويژه زماني که هيچ يک از نفرات کليدی خواستار رعايت احترام و ادب در سازمان نباشد.
سوال اينجا است که اگر خشونت و رفتارهای بیادبانه بخشی از فرهنگ قالب سازمان شما شده است، شما چه کاری میتوانيد انجام دهيد؟
روی مشکلات رفتاری همکاران تمرکز کنيد و ليستی از رفتارهای مورد انتظار خود تهيه کنيد. سعی کنيد از خود رفتاری ويژه به نمايش بگذاريد تا کارکنان درک کنند ادب و احترام برای شما اهميت دارد.
• در هرسطحی از سازمان قرار داريد، رفتاری مناسب در تمامی اقدامات از خود نشان دهيد. ايفای نقش يک الگوی رفتاری میتواند موثرترين روش برای پذيرش رفتارهای خوب در سازمان باشد.
• تا زماني که وضعيت بهبود پيدا کند، در دستور تمامی جلسات کاری بخشی به عنوان «رفتارها» اختصاص دهيد و در آن به طور منظم به اهميت تغيير به سمت رفتارهای خوب و مناسب تاکيد کنيد.
• رفتار مودبانه و احترام آميز افراد را مورد تشويق قرار دهيد. برای مثال از کساني که در جلسه تلفن همراه خود را خاموش میکنند تشکر کنيد.
• تا زمان بهبود اوضاع رفتاری در سازمان، رفتار مناسب را به عنوان بخشی از ارزيابی عملکرد کارکنان قرار دهيد، اين موضوع باعث میشود تا کارکنان اهميت رفتار استاندارد و قابل قبول در سازمان را درک کنند.
رفتارهای نامناسب را به انزوا بکشيد: تشويق رفتارهای خوب يک روی سکه است. بايد برای از بين بردن رفتارهای بد در سازمان ساز و کار و استراتژیهای مشخصی داشته باشيد. وقتی رفتارها در سازمان به افول میرود جلوگيری و تحت کنترل در آوردن شرايط دشوار میشود. تقويت ارتباطات و همدلی بين افراد شايد قویترين سلاح برای کنترل رفتارهای ناهنجار در سازمان باشد. وقتی افراد گفتوگو، به اشتراکگذاری تجارب يا دغدغههای خود و تاثير رفتارهای خود را بر ديگران متوقف میکنند، رفتارهای ناهنجار شروع به بروز میکند و میتواند به تار و پود فرهنگ سازمان رسوخ پيدا کند. برای مثال فرض کنيد در شبکه داخلی سازمان چند جوک منتشر میشود. همه از خواندن آن لذت میبرند. به مرور جوکهای ارسالی بعدی همراه با واژههای بیادبانه و توهينآميز پخش میشود. همينجا است که کساني که اين مطالب را مشاهده میکنند آرزو میکنند کاش در همان نقطه شروع به اين موضوع اعتراض میکردند.
برای پيشگيری از رفتارهای ناهنجار اين فعاليتها را انجام دهيد:
• با کارکنان برنامه ارائه بازخورد نظاممند داشته باشيد.
• به طور شفاف اعلام کنيد که چه رفتارهايي در محل کار قابل قبول نيست. میتوانيد سندی تحت عنوان «استانداردهای رفتاری» در سازمان تهيه و به کارکنان ابلاغ کنيد.
• راهکاری برای حل تعارضات احتمالی داخل سازمان داشته باشيد تا تعارضات به نقطه بحرانی نرسند.
• سعی کنيد فرهنگ عذرخواهی را در سازمان ترويج کنيد.
به خاطر داشته باشيد سه اصل مهم را نبايد فراموش کرد؛ احترام به خود، احترام به ديگران و پذيرش مسووليت تمامی اعمالی که انجام میدهيم، به اين ترتيب میتوان انتظار محيط کاری نزديک به ايدهآل برای خود و ديگران داشت.
*عضو هيات ریيسه کميته تخصصي توسعه- انجمن مديريت منابع انساني ايران (hrjournalist.blogfa.com)