منطقه طلایی مدیریت

نظرسنجی رضايت کارکنان

نظرسنجی رضايت کارکنان

ابزار آگاهی از وضعيت کارمندان

روزنامه دنیای اقتصاد 

سيد محمد اعظمي نژاد*

منبع: Mindtools

به نظر شما مهم‌ترين عامل مشترک در کسب نتايج مثبت مانند بهره‌وری بالا، وفاداری بالای کارکنان در محيط‌های کاری چيست؟ پاسخ چيزی جز بالا بودن رضايت کارکنان از محل کار خود نيست. زماني‌که کارکنان از محل کار رضايت داشته باشند، انجام کارهای سخت‌تر را می‌پذيرند، کارهای ارجاع شده را با سطح انگيزه بالاتری انجام می‌دهند و تعهد سازمانی را به شکل مناسبی به معرض نمايش می‌گذارند.

بين موفقيت سازمان و ميزان رضايت کارکنان رابطه‌ای مستقيم وجود دارد، بنابراين کشف سطح رضايت کارکنان و استفاده از اطلاعات برای کسب نتايج بهتر سازمانی ايده ارزشمندی به نظر می‌رسد، اما سوال اينجا است چگونه می‌توان اين کار را به‌طور کارآمد و اثربخش انجام داد؟ صحبت کردن با هريک از کارکنان در مورد عوامل موثر بر رضايت آنها کاری زمان بر است. درک تاثير عواملی چون حقوق و دستمزد، ميزان حمايت و آموزش‌های ارائه شده و همچنين مشکلاتی که مديريت و حل شده‌اند، کار آسانی نيست و در عمل غيرممکن است. ابزار نظرسنجی، راه مناسبی برای سنجش رضايت کارکنان است. با انجام نظرسنجی از کارکنان به آنها اجازه می‌دهيد تا بدون نگرانی بازخوردهای مناسبی از وضعيت خود ارائه کنند. گردآوری و تحليل اطلاعات حاصل از نظرسنجی می‌تواند برای شما شرايط مناسبی برای تصميم‌گيری مناسب درخصوص سياستگذاری برای تامين رضايت آنها فراهم کند.

استفاده از ابزار نظرسنجی رضايت کارکنان

برای کسب بيشترين استفاده از اين ابزار، درک اين نکته بسيار حايز اهميت است که نظرسنجی تنها مختص يک بازه زمانی خاص يا هرچند سال يکبار نيست. وقتی محيط دچار تغيير می‌شود، نگرش افراد نيز تغيير می‌کند. اغلب سازمان‌های پيشرو نظرسنجی‌ها را پس از انجام تغييری بزرگ در سازمان برای کشف مشکلات ناشی از تغيير و تاثير آن بر انگيزش و تعهد کارکنان انجام می‌دهند، اما کليد موفقيت بلندمدت اين ابزار، پيگيری و نظارت مستمر بر وضعيت رضايت کارکنان است.

نظرسنجی يک تصويرکلی از احساس و ادراک افراد در يک زمان مشخص ارائه می‌کند و با توجه به اينکه ممکن است با توجه به فرآيند تغيير نظرات کارکنان نيز دستخوش تغيير شود، نياز است نظرسنجی در بازه‌های زمانی مشخص تکرار و مورد ارزيابی قرار گيرد. نکته مهم در استفاده از ابزار نظرسنجی رضايت کارکنان، اين است که پس از گردآوری و تحليل اطلاعات، بايد واقعا کاری انجام دهيد، به کارکنان خود نشان دهيد که نظرات آنها با ارزش است و تصميمات شما مبتنی بر نظرات آنها است. اگر به‌طور منظم از کارکنان نظرسنجی کنيد و در عين حال هيچ اقدامی نکنيد به تدريج کارکنان آزرده خاطر و نسبت به سازمان بدبين می‌شوند. به‌طور معمول نظرسنجی از کارکنان در چهار حوزه کليدی صورت می‌گيرد:

ارتباطات: رهبران سازمان با کارکنان چگونه ارتباط برقرار می‌کنند؟ آيا روش‌های مناسب و کافی برای ارائه اطلاعات در سطح سازمان وجود دارد؟

توسعه کارکنان: آيا سازمان به ارائه آموزش، توسعه و فرصت‌های برای پيشرفت افراد متعهد است؟

فرهنگ: کارکنان محيط کار خود را چگونه توصيف می‌کنند؟

جبران خدمات: آيا کارکنان از حقوق و مزايای خود رضايت دارند؟

برای هر يک از حوزه‌هايي که معرفی شد، می‌توانيد سوالات متنوع چند گزينه‌ای طراحی کنيد تا هرچه دقيق‌تر برداشت کارکنان از حوزه مرتبط را درک کنيد. در هنگام طراحی سوالات نظرسنجی، سعی کنيد طوری عمل کنيد که پرسش‌ها در ذهن کارکنان انتظار برای تغيير ايجاد کند. برای مثال اگر به دنبال افزايش روحيه در ميان کارکنان هستيد، سوالاتی با اين زمينه طراحی کنيد. با توجه به اينکه نتايج نظرسنجی بايد مورد تجزيه و تحليل و ارزيابی قرار گيرد، سعی کنيد تعداد سوالات طراحی شده را بهينه کنيد.

در پرسشنامه نظرسنجی چند سوال باز (سوالاتی که پاسخ آن به‌صورت تشريحی است) بگنجانيد که به شما در چرايي و چگونگی نظرسنجی کمک کند. در هنگام انجام نظرسنجی از کارکنان، فرصتی طلايي برای ارتباط موثر با کارکنان برای شما فراهم می‌شود. شما می‌توانيد به کارکنان برای درک بهتر سوالات کمک کنيد و همچنين برای چگونگی تسهيم اطلاعات و نتايج حاصل از آن برنامه‌ريزی کنيد. به اين ترتيب وقتی افراد درک بهتری از فرآيند نظرسنجی و محتوای آن داشته باشند، مشارکت بيشتری در آن خواهند داشت و نتايج حاصل از نظرسنجی از دقت بالاتری برخوردار خواهد بود.

نرخ مشارکت برای افزايش اعتبار نظرسنجی بسيار مهم است، بنابراين بايد پرسشنامه نظرسنجی را طوری طراحی کنيد که کارکنان بتوانند برای تکميل آن به‌طور کامل وقت بگذارند. معمولا تکميل يک نظرسنجی مناسب نبايد بيش از 10 تا 20 دقيقه طول

بکشد.

در طراحی سوالات به اين نکات توجه کنيد:

• مجموعه‌ای از سوالات متنوع طراحی کنيد. سوالات (بله/خير)، سوالات چندگزينه‌ای (مانند هرگز، گاهی اوقات، اغلب) يا سوالاتی که در آن بايد جای خالی يک واژه پر شود.

• از سوالات باز به طور محدود استفاده کنيد. از سوالات باز تنها برای زماني‌که واقعا نياز به درک عميق‌تری از يک موضوع هستيد، استفاده کنيد به اين دليل که تجزيه و تحليل پاسخ‌های اينگونه سوالات زمانبر است. تجربه نشان می‌دهد افراد ناراضی در سازمان تمايل بيشتری برای پاسخ به اينگونه سوالات دارند.

• از واژگان و عبارات مثبت و منفی در سوالات نظرسنجی استفاده کنيد. به جای استفاده از تعدادی سوال کاملا مثبت، بهتر است از مجموعه‌ای از سوالاتی با واژگان و عبارات مثبت و منفی استفاده کنيد.

• سوالات کوتاه و دقيق بپرسيد.

• از طرح سوالاتی که پاسخ بديهی دارند، پرهيز کنيد.

• چند سوال را در قالب يک سوال مطرح نکنيد.

به خاطر داشته باشيد استفاده از ابزار نظرسنجی رضايت کارکنان در صورت پيگيری و نظارت مستمر بر وضعيت کارکنان موثر خواهد بود.

* عضو هیات‌ریيسه کميته تخصصي توسعه - انجمن مديريت منابع انساني ايران

(hrjournalist.blogfa.com)

• < قبلی
• بعدی >