منطقه طلایی مدیریت

طرح کسب و کار، Business Plan چیست؟

طرح کسب و کار، Business Planچیست؟

نویسنده : سید نبی اله حسینی   

باتوجه به دگرگونی های بنیادین وپرسرعت درعرصه های مختلف زندگی بشر وبویژه تحولات اساسی درحوزه کار وتجارت ازکارآفرینی به عنوان یک الزام وضرورت حتمی نام برده می شود.

پاره ای ازتحولات آنچنان عظیم ،فراگیروپردامنه است گه بسیاری از پیش فرض ها،دستاوردها والگوهای انسان رابه چالش واداشته واکنون اوباید یک باردیگروباتوجه به شرایط نوین مدل های جدیدی راطراحی نموده تابتواند مناسب ادضاع واحوال جدی باشد.

تغییرات عمیق درعرصه بازار وتکنولوژی همسو باایجادمفاهیم جدیدی چون جهانی شدن درهمه ابعاد وباهمه مظاهر وتهدیدها وفرصت های بی شمار خودوتحولات مهم درمحیط های اجتماعی،اقتصادی ،بازارکار و...همه وهمه القا کننده سبک وگونه ای دیگری اززندگی می باشند که جوامع بادرپیش گرفتن آن بتواننددرمسیر آرمانها وچشم اندازه ای خودراه ترقی،کمال وسرآمدی پیش گیرند.

 

تغییر روندهای زندگی درهنگامه عصر وجامعه اطلاعات ودرسالهای آغازین هزاره جدیدنگرانی ودغدغه فراوانی را فراروی ابنای بشرقرارداده است،پدیدههایی همچون:ظهورنسل جدیدی ازبنگاهها(شرکت های داتکام واقمارآنها)،تنوع نیروی کاروبه میدان آمدن گروه های جدیدی از کارکنان موسوم به کارکنان یقه سفید ودانایی محور که منبع ومنشا قدرت می باشند ،مطرح شدن بحث سرمایه های انسانی، پایان استخدام مادام العمر وتمایل بیشترهم کارکنان و هم کارآفرمایان به بکارگیری نیروی کار منعطف وپاره وقت،تغییررویکرد اقتصادی ازاقتصاد ملی ومنطقه ای به اقتصاد جهانی وبین المللی ،اصالت دادن به فکرافزار درمقابل حاکمیت نیروافزار عصرهای گذشته،ظهور پدیده من جهانی،تغییرضایقه وسلیقه مشتریان ومصرف کنندگان وحاکمیت آنها بوسیله تنوع خواهی وانتخاب گری آنها،توجه بیش ازهرزمان بنگاهها به بکارگیری استراتژی نوآوری درپاسخ به شرایط بوجودآمده،و...همه وهمه به اهیت توجه به کارآفرینی منجرشده است .

 

امروزه به واسطه اینکه کارآفرینی واجدبسیاری ازویژگی های مهم وقابلیت های اساسی می باشد ازآن بعنوان یک سبک جدید زندگی نام برده میشود که مناسب عصر کارآفرینی بوده وعامل اعتلا،شکوفایی وایجادکننده مزیت رقابتی برای انسانها ،جوامع وبنگا هها می باشد.اقتصادمبتنی برکارآفرینی اقتصادی پویا،بهره ور وکارآمد.

 

کارآفرینان انسانهای خلاق،نوآور،تعالی جو،تلاشگر،دارای اعتمادبه نفس بالا ومتعهد که می توانند منشا ایجاد تحولات وتغییرات فراوان گردیده وبوجودآورنده اشتغال مولد،ارزش افزوده بالا ازمنابع،که ازطریق شناسایی فرصت های ناب وبهره مندی از آن باعث شکوفایی جامعه می گردند .آنها توان ایده پردازی خوب راباکمک خلاقیت بالای خودداشته وایده های خودرابه کارهای ارزشمندازطریق احداث وراه اندازی کسب وکارهها دارند.

 

● طرح تجاری چیست؟

 

قدم اول برای پایه ریزی کسب وکارتدوین یک طرح تجاری وبه روز رسانی آن است.بانک ها،وزارت خانه ها،اشخاص،موسسات اعتباردهنده ونهادهایی که ازارآفرینی حمایت می کنند،بودجه خودراصرف طرح هایی می کنند که توجیه فنی واقتصادی داشته باشد وبازگشت سرمایه راتضمین نماید.

 

یک طرح کسب وکارتوام بانگاه به آینده،تمرکزبر روی موضوعات کلیدی ومهم وایجادآمادگی برای مواجهه با مسایل، مشکلات، تنگناها وفرصت ها وموقعیت های احتمالی است که وقوع آنها درفضای متغیر کسب وکارها امری اجتناب پذیر می باشد.

 

طرح کسب وکارعلاوه برجذب سرمایه،شرکا جدید،جلب اعتمادبانک ها وموسسات اعتباردهنده،ابزاری برای مدیریت بهینه کسب وکارهای موجودیاجدیدازطریق توجه به اولویتها،نظارت وارزیابی پیشرفت کار وکمک به دستیابی اهداف ازپیش تعیین شده می باشد.

 

 

برنامه تجاری درنوع خودش یک کار هنری است.برنامه ریزی برای موفقیت درهرکاری الزامی است.این برنامه جهت گیری آینده پروژه اقتصادی را نشان می دهد.آن یک سندکتبی است که نحوه انجام یک فعالیت اقتصادی را بطوردقیق وکامل بیان می کند.

 

اولین گام عملی برای شروع کارآفرینی تدوین طرح تجاری یا کسب وکاراست که نشان دهنده تعهد وعزم جدی اوبرای حضوردرصحنه فعالیت اقتصادی می باشد، کارآفرین با تدوین برنامه یاطرح کسب وکارباعث افزایش خبرگی وتخصص درکارش می شود.

 

زیرابااین کارفرد ازروندهای صنعت آگاه خواهدشد،اطلاعاتی ازمشتریان ورقبای خودکسب خواهدکردونیازبازاروبسیاری ازمواردمرتبط باکسب وکارخودراخواهدشناخت.

 

دراین طرح کلیه امودتاثیرگذاردرفعالیت اقتصادی شناسایی وبرای مدیریت بهینه آن برنامه ریزی می شود.دراین برنامه بایدوضعیت کنونی،نیازهای موردانتظار ونتایج پروژه جدید تعریف شود.

 

سند نوشته شده ای است که کارآفرین با توصیف تمام عناصر درونی و بیرونی موثر بر کسب وکار آن را می نویسد.لازم است پس ازبررسی های همه جانبه علمی – تخصصی درمورد کلیه موضوعات مرتبط با پروژه اقتصادی وبهره مندی ازنظرات ودیدگاههای صاحب نظران وکارشناسان ،ماحصل نتایج،اولویتها ومباحث کلیدی بصورت جامع ومشخص به شکل سندمکتوب تنظیم وتدوین گردد.

 

آن هویت شرکت تان را به طور دقیق و کامل بیان می کند . دراین طرح وضعیت کنونی ، نیازهای مورد انتظار و نتایج تاسیس شرکت جدید تعریف می شود.

 

در طرح تجاری باید جزئیات مربوط به اهداف ، بازاریابی ، تحقیقات ، تولید ، مهم ترین خطرات ، امور مالی ، نقاط عطف وجدول زمان بندی کاملاٌ مشخص باشند.

 

برای نگارش یک طرح وبمنظورتاثیرگذاری وکارآمدی آن باید همه آرایه ها وسبک های ادبی ونوشتاری والگوهای مطلوب وبهینه نظیرویراستاری صحیح،انتخاب واژگان مناسب ورسایی وشیوایی به همراه بار ووزن علمی وادبی رعایت گردیده وساختار منطقی ،منظم وجذابی به آن داد.این کاربه اثربخشی ،جذابیت وجالب بودن طرح کمک نموده ومخاطبان مختلف با علایق ودیدگاههای متعددرامجذوب خودمی نماید.

 

یک طرح تجاری مناسب مجموعه ای از برنامه های کار بردی در زمینه های مختلف ساختاری –مدیریتی، تجزیه وتحلیل محیطی، بازاریابی، امور مالی، تولید ومنابع انسانی است.

 

بعبارت دیگر طرح تجاری باید منظومه جامع وقابل اتکایی ازهمه برنامه های کلیدی وحیاتی کارآفرین برای مراحل مختلف فرآیند کاری اوباشد.

 

این برنامه ها که بعنوان راهکارهای اصلی اقدامات کارآفرینانه هستند،باید از نحوه ی شکل گیری ایده کارآفرینانه،ایجاد یاشناسایی فرصت ها وامکانات بی بدیل ومناسب کاری تاچگونگی تولید،بازاریابی،فروش وموضوعت حقوقی،مالی ومدیریتی کسب وکارهای کارآفرینانه راشامل گردد.

 

اودراین منظومه لازم است تانحوه شکل گیری وتاسیس یاتوسعه کسب وکارخودرامعین نموده وچگونگی انتخاب وورود ورقابت دربازارهای موجود وبالقوه رامعین نماید ،همچنانکه درخصوص متغیرهای مکان یابی ،مقادیرموردنیاز سرمایه های پولی وراه های تامین آن ونیزچگونگی تعیین تیم مدیریتی ونحوه اداره کسب وکار ومتغیرها وآمیزه بازاریابی بایدمباحثی رامطرح نماید.

 

طرح کسب وکارتلفیق وتنظیم راهبردها و موضوعات موثر در فعالیت اقتصادی را شامل میشود.

 

یک طرح تجاری خوب بایدکلیه استراتژی های موردعمل وموثربرای یک پروژه اقتصادی رابایدطراحی وتدوین نماید.راهبردهای حیاتی وکلیدی درزمینه های تاسیس ،اداره وتداوم یک کسب وکارنظیر استراتژی های مالی،بازاریابی،مدیریتی،راهبردهای مربوط به توسعه،منابع انسانی ،خرید منابع وموادضروری واستراتژیهای رقابتی.

 

کارآفرین باتدوین برنامه تجاری خود،پس ازبررسی های جامع وکامل وتجزیه وتحلیل عوامل مهم وحیاتی محیط های درونی وبیرونی کسب وکار خود وپی بردن به فرصت های بی نظیر وقوتهای خود ازطریق تدوین وتعیین استراتژی های اصلی ،مسیر،معیار وروش مناسب جهت حرکت به سوی تعالی وموفقیت خودرا مشخص وملزم ومتعهد به اجرای آن گردیده تاکسب وکاررادرامتدادآرمانها وچشم انداز موردنظررهنمون گردد.

 

درطرح کسب وکاریک کارآفرین بایدعالیترین،مهمترین ومشخص ترین هدف های پروژه اقتصادی خودرا همان مقاصدخاص وویژه او ازراه اندازی یک برنامه اقتصادی راتشکیل می دهد تعیین می کند.

 

مقاصدی که می تواننددلیل وجودی کسب وکار رامشخص نموده وتوجیه کننده اقدام ،تلاش وتحمل سختی ها ومشکلات اومی باشد.

 

کارآفرینان دراین بخش از طرح تجاری خود،عمدتا هدفهای مشخص وقابل دستیابی خودراکه درزمان معینی قابل حصول می باشند ودرزمینه ها وحوزه های درآمدی(مالی)،تولیدی (عملیاتی)،توسعه ای ،منابع انسانی و....دسته بندی میشوند را معین وباتلاش خودسعی درتحقق آن دارند.

 

آن بر تمام تصمیم گیریهای طولانی یا کوتاه مدت در طی ۳ سال نظارت دارد.

 

طرح کسب وکاردرواقع یک برنامه مشخص برای دستیابی وتحقق هدف هایی است که کارآفرینان تصمیم دارند به آن برسند.آنان باید باتوجه به اهداف ،آرمانها،اقتضائات وضرورت های کسب وکار،محیط ومشتریان خود ونیز مصالح وانتظارات موجودبهترین تصمیم هاراازمیان گزینه ها وبدیل های متعددومتنوع انتخاب نموده وبصورت راهکارهای قابل اجرا بکارگیرندتاتحقق همه آن مقاصد ونیات برای آنها میسور وامکان پذیرگردد.

 

برنامه هایی که حتما کارآفرینان رابه وضعیت ها ومراتب مطلوب تر وبهینه تری برسانند.وهم جهت ،مناسب،مرتبط وهمسوی با اهداف آنان باشد.

 

درطرح کسب وکار کارآفرینان بایدبه سوالاتی همچون : هم اکنون کجا هستند ؟ به کجا میروند؟ وچطور به آنجا میروند پاسخ میدهند.

 

درواقع دراین طرح شرح بیانیه ماموریت ورسالت کارآفرینان بعنوان فلسفه وجودی وچرایی ایجادوادامه یک کسب وکار وگزاره ارزش ها،اعتقادات وباورهای موسسین یک بنگاه اقتصادی تدوین وبیان می گردد.

 

دراین طرح کارآفرینان مهمترین تعهدات ومسئولیت های خودرانسبت به کسب وکار ،نیازهای مشتریان،ترجیحات ودغدغه های ذینفعان مختلف،تصور وانتظار مردم وجامعه ،واکنش کسب وکارنسبت به تغییرات شتابناک وگسترده بویژه درحوزه های نوظهور فناوری واهتمام بنگاه نسبت به کارگیری آن ،درخصوص کارکنان بعنوان باارزش ترین سرمایه سازمانی ونحوه توجه به زندگی،معیشت ،رفاه وآموزش آنان و...اعلام می نمایند.

 

طرح کسب وکار نشانگر تفکرات،تصورات وباورهای کارآفرینان درخصوص آینده وافق ها وچشم اندازهای آرمانی آنان می باشد.

 

کارآفرینان با چشم انداز،بینش وآرمانها پابه عرصه کسب وکار می گذارند.آرمان های آنان برایشان جایگاه رفیع وپایگاه بلندمرتبه ای رادرآینده درازمدت رقم می زند.چشم اندار زمثبت نسبت به آینده مهمترین عنصر برانگیزاننده ومجاب کننده وحرکت آفرین برای کارآفرینان دردنیای آینده کسب وکار می باشد.

 

آن ایده آل ترین وتحسین برانگیز ترین حالتی رابوجود می آورد که ازیک فعالیت کارآفرینانه انتظار خواهدرفت.

 

برنامه کسب وکار به مانند نقشه راه باید توسط کارآفرین قبل از سفر که حاوی تصمیمات مهم و اطلاعات ضروری است تدوین گردد.

 

کارآفرینی درواقع پادرمسیرگذاشتن باهدف رسیدن به سرزمینها ومنزل گاه های جدیددرکسب وکار می باشد.آن سفری است حساس وحیاتی برای رسیدن به موفقیت که درکارآفرینی مهمترین شاخص،معیار وآرمان می باشد.

 

برای رسیدن بهتر به این مقصد مهم باید قبل از عزیمت بهترین برنامه،مناسب ترین ابزار،گم حادثه ترین مسیر،رهوارترین مرکب ها،مشتاق ترین همراهان ،ایمن ترین اطراق گاهها وبهترین رهاورد رادرنظر بگیرند تا مسافرتی جذاب وبه یادماندنی رابه انجام رسانید.

 

این مهم میسر نمی شود مگر آنکه قبل از حرکت ،حین عزیمت وپس ازرسیدن به مقصددارای طرح ،نقشه وبرنامه ای مشخص باشند به گونه ای که همه پیش بینی های مهم درآن لحاظ گردد.ودر آن به عواملی مثل : قوانین جدید، رقابت، تغییرات اجتماعی، تغییر نیازهای مصرفی و فناوری جدید توجه شود.

 

طرح کسب وکارعامل ارتباطی مهمی است که کارآفرین رابا همه افراد وگروه های مرتبط پیوندزده وآنان راازاهداف وبرنامه های کسب وکار جدید مطلع می سازد.کارآفرین برای جلب حمایت عوامل متعدد نظیرنهادها،شرکتها،تامین کنندگان،سرمایه گذاران،شرکا،کارکنان ومدیران کلیدی ومشتریان اصلی لازم است اطلاعاتی به آنان دهد.

 

یک طرح کسب وکاردرمواردی می تواندعامل بازدارنده خوبی باشد.

 

دربرخی ازحالتها ودرپاره ای از موارد ممکن است بعضی از کارآفرینان به هر دلیل ممکن آمادگی لازم رابرای ورود به دنیای کسب وکار نداشته وشاید فرد مناسبی برای موقعیت خاصی نباشند.

 

دراینگونه موارد قبل ازتحمل هرگونه مرارت وهدررفت هرنوع منابع وصرف هزینه های گزاف مادی ومعنوی وپذیرش مخاطرات وریسکهای گرانسنگ مادی ،روانی وحیثیتی افراد متوجه تبعات ومشکلات گردیده وبه خوبی وخوشی مسیر مناسب دیگری راپیش رو گرفته ودرعرصه های قابل انجام وارد می گردند.

 

موضوعی بااین اهمیت تنها بانوشتن یک طرح مناسب مشخص می گردد.

 

یک برنامه کسب و کار بایددارای چشم انداز دار ولی منطقی ،به لحاظ مالی مطمئن ولی انعطاف پذیر،برای امروز نوشته می شود ولی سه تا پنج سال آینده را نیز در برداشته باشد.ویک برنامه رسمی باشد که به سادگی قابل خواندن است.

 

http://www.jobportal.ir

• بعدی >